herontwikkeling

Sponge City - www.waardevolgroen.nl

Sponge city in Nederland

1 december 2018

Het concept van “sponge city” wordt wereldwijd toegepast. Steeds meer steden zien het belang van klimaatbestendig inrichten, waarbij wateroverlast en perioden van droogte worden tegengegaan.

Opvang, hergebruik en afvoer

De strategie komt veelal op hetzelfde neer: water vasthouden, zo snel mogelijk bergen en gecontroleerd afvoeren. Opslag in regentonnen, grote bassins en heliofytenfilters kunnen bijdragen aan slim hergebruik van grijswater. Zo wordt de stad als een spons die een teveel aan water opvangt en later weer afvoert en hergebruikt.

Groene oase

De ruimte in de stad is beperkt en groen in de stad zorgt ook voor extra onderhoud en beheerskosten. In gemeente Culemborg is in de wijk Lanxmeer geëxperimenteerd vanuit de gedachte wonen, werken en recreëren te combineren. Inmiddels is de wijk internationaal bekend. Om enkele markante aspecten te noemen:

Bij de inrichting is aangesloten op de oorspronkelijke structuur van het landschap. Zo is een oude rivierarm in ere hersteld als opvangmogelijkheid voor water.
Tuinen bij huizen zijn beperkt van omvang maar sluiten wel aan op gezamenlijk te beheren mandelig gebied. Wadi’s zijn speelplekken voor kinderen na hevige regenval. Hierdoor is een groene oase ontstaan waar ruimte is voor creatieve ideeën zoals moestuinen, kinderspeelplaatsen, leuke picknickplaatsen etc.

Het leuke is dat deze groene elementen meeveranderen met de wensen van de bewoners. Van een statische openbare ruimte is dus geen sprake!

Verdienmogelijkheden

Hoe nu te komen tot opschaling? Dit blijft natuurlijk maatwerk:

Het vergt een gezamenlijke aanpak van uiteenlopende partijen. Een procesaanpak van onderaf is onontbeerlijk, eveneens de helpende hand van de gemeente, het waterschap etc.
Bij herontwikkeling van gebieden lonken verdienmodellen, zoals verlaging van beheerskosten voor de gemeente en het waterschap. Dit gaat verder dan alleen het waterbeheer: denk aan betere gezondheid van inwoners, grotere sociale samenhang in de wijk, etc.

Het is de uitdaging bij de gebiedsontwikkeling naar voren te halen welke verdienmogelijkheden er zijn en welke daarvan op korte en langere termijn de potentie van klinkende munt hebben.


Zomer - www.waardevolgroen.nl

Groen en natuur in en om de stad

1 mei 2017

Het realiseren van groen en natuur in en rond de steden kan rekenen op veel steun, maar komt nog niet echt van de grond.

Bouwopgave

Groen en natuur betekenen waardevermeerdering van vastgoed en zijn goed voor de gezondheid en leefbaarheid. In de crisistijd vanaf 2008 waren er initiatieven om braakliggende terreinen te benutten voor stadslandbouw. Zoals in Delft het programma “Gebruik de lege ruimte”. Elders, zoals in Zaanstad, zijn “tiny forests”aangeplant. Dergelijke initiatieven lijken nu steeds minder kans te maken. De grondprijzen stijgen weer. De insteek is nu eerder onze steden te verdichten om daarmee het buitengebied te sparen. De bouwopgave is gigantisch groot; in de noordvleugel van de randstad alleen al 250.000 woningen.

Groen vroeg inbrengen

Waar liggen de kansen? Binnen de stadsgrenzen liggen die bij de herontwikkeling van kantoor- en bedrijfsgebieden. Zo wordt het oude waterrijke bedrijfsterrein de Achtersluispolder in Zaanstad omgevormd tot een stadswijk. Daar liggen unieke kansen voor natte natuur met veel groen en mogelijkheden voor recreatie. Het zal daar de kunst zijn “groen” vroeg in te brengen in het planproces.
De biodiversiteit van de stedelijke natuur is gebaat met aantakking aan een robuust netwerk van natuur buiten de stad. De gezondheid van de mens en een veerkrachtige natuur zijn daarbij zeer gebaat. Het landelijk gebied bevat nu veel steriel groen (Engels Raaigras). De uitdaging is multifunctioneel groen met waarde voor natuur, recreatie en sport. Een mooi voorbeeld is het plan voor een groen netwerk in het Noordzeekanaalgebied.

Burgersteun koppelen aan financiering

Verdere verdichting is dus niet wenselijk als daarmee het groen en de kansen voor natuur en groen in en rond de steden verdwijnen. Hoe nu de kansen voor meer natuur in en om de stad te verzilveren? Bijvoorbeeld door burgersteun en initiatieven te koppelen aan financieringsmogelijkheden uit de private, particuliere en publieke sectoren. Meer informatie: hans@waardevolgroen.nl.