verduurzaming
Een andere omgang met ruimte en natuur betekent een andere kijk op duurzaamheid!
26 september 2022
Economische, sociale en ecologische grenzen
Op dinsdag meldde de regering in de Troonrede dat „onze huidige manier van leven stuit op economische, sociale en ecologische grenzen”. Nederland is volgens het kabinet-Rutte IV en de Koning toe aan „een andere economie en arbeidsmarkt. Een andere omgang met ruimte en natuur. Andere manieren van wonen, werken, ondernemen en reizen. En andere vormen van samenleven.”
Grenzen van het watersyteem
Dat we tegen die grenzen aanlopen illustreert een bericht op de NOS-app van vanochtend: De VEWIN, de landelijke koepel van drinkwaterbedrijven, meldt in een nieuw rapport dat het watersysteem tegen zijn grenzen aan loopt. Niet alleen de beschikbaarheid, ook de kwaliteit van drinkwater verslechtert. Drinkwaterbronnen raken namelijk steeds meer vervuild door landbouw, industrie en huishoudens. Het kabinet wil bijna een miljoen nieuwe woningen bouwen tot 2030 maar het is de vraag of die van water zijn te voorzien(!), zo staat in het bericht. Moeten er nieuwe bronnen worden aangeboord of is het zaak het waterverbruik te verminderen, of beide?
Échte duurzaamheid
Mijns inziens ligt er een dieper liggend vraagstuk achter en dat is hoe wij met Moeder Aarde om wensen te gaan; een andere kijk op duurzaamheid. In mijn woorden de échte duurzaamheid! Het water vraagstuk is niet los te zien van ons energieverbruik, de (te grote) schaal waarop onze economie is georganiseerd, het belang van het ecologisch evenwicht en de biodiversiteit die daarmee samenhangt. En ook hier speelt de groei van de bevolking binnen onze landsgrenzen; kan ons land die 20 miljoen inwoners wel aan? Het vergt mijns inziens een ander denkniveau dat ik in mijn boek wil gaan presenteren als bron van inspiratie.
Échte duurzaamheid als toekomstperspectief
19 september 2022
Échte duurzaamheid, wat is dat en nog meer: hoe realiseren we dat? Naar mijn mening leidt de huidige verduurzaming van onze samenleving daar niet toe. De klimaatdoelstellingen van Parijs halen willen we vooral doen met veel technische maatregelen. Zelfs het gebruik van kernenergie is een optie en dat is natuurlijk al helemaal geen echte duurzaamheid! Maar wat is échte duurzaamheid dan wel en hoe bereiken we die?
De afgelopen 40 jaar ben ik intensief betrokken geweest bij het duurzaamheidsbeleid en mijn conclusie is dat het anders moet. We werken met oplossingen voor de korte termijn die mijns inziens niet toekomstbestendig zijn. Denk bijvoorbeeld aan de strijd voor grondstoffen voor duurzame technologie. Bij verduurzaming gaat het bij uitstek om de lange termijn. Het herstellen van het evenwicht tussen mens en natuur met de mens als onderdeel van diezelfde natuur. Noem het de draagkracht van de aarde. Dat vergt een heel andere benadering gericht op een fundamenteel andere samenleving, gebaseerd op gemeenschapszin en diep respect voor alles wat leeft.
We zitten op een tijdlijn; veel van wat vroeger was is overboord gezet. Terug naar een hutje op de hei hoeft niet. Wél kan wat waardevol was en wat de basis biedt voor een rijk bestaan zonder uitputting, worden teruggehaald. Het zal beantwoorden aan een diep verlangen onder velen onder ons. Schumacher had het al over “small is beautiful” met de menselijke maat van de economie; de bezongen kleinschaligheid in “Ons Dorp” door Wim Sonneveld kan ook als voorbeeld dienen. De komende tijd wil ik eenieder deelgenoot maken van mijn gedachten hoe daar te komen. Ik nodig iedereen uit te reageren.
Reacties graag naar hans@waardevolgroen.nl
De meevallers van luchtvaartkrimp op Schiphol
15 januari 2020
Een krimp van Schiphol, in plaats van de geplande groei, levert pas echt een bijdrage aan het klimaatbeleid. Voor de luchtvaart geldt immers eerst verduurzamen en dan pas weer groeien gezien de grote CO2-emissies van ook huidige nieuwe vliegtuigen. Echter de sector wil nu met groei verduurzamen, terwijl die verduurzaming hoogstwaarschijnlijk niet of nauwelijks zoden aan de dijk zet. Bijvoorbeeld elektrificatie is pas over 10 jaar een serieuze optie voor de kleine zakelijke luchtvaart tot 19 passagiers (ivm veiligheid) op de middellange afstand. Overigens willen we die mensen op die afstand juist de trein in hebben. Ook de bijdrage van bijmengen met biobrandstoffen blijft nog heel beperkt.
De economische gevolgen van krimp van Schiphol, zoals verlies van werkgelegenheid, kunnen reuze meevallen, is gebleken uit recent onderzoek. En er zijn ook meevallers voor het klimaatbeleid – door minder CO2-uitstoot – en voor hinderbeperking en ruimte voor woningbouw! Krimpen hoeft niet van vandaag op morgen maar kan geleidelijk plaatsvinden. Dr. Paul Peeters toont aan in zijn proefschrift “Tourism impact on climate change and its mitigation challenges” dat de reissector een krimp van luchtvaart goed kan opvangen. Mensen gaan dan alternatieven kiezen voor hun vliegvakantie. Krimp heeft ook voordelen voor de hinderbeperking en slaapverstoring. Het schrappen van 32.000 nachtvluchten, want dat is een breed gedragen wens, kan daaronder vallen. Een zegen voor al die tienduizenden mensen die nu regelmatig wakker liggen en stress ervaren, met dus ook minder ziekteverzuim en een daling van ziektekosten tot gevolg! Tot slot, minder luchtvaart betekent ook meer ruimte voor woningbouw rond Schiphol. Allemaal economisch voordeel.