#bossentrategie
MeerBomenNu: bijna twee miljoen bomen de grond in!
14 februari 2024
Meer bomen en bos!
Nederland verdient veel meer bomen en bos. Bomen en bossen zijn populair. Ze bieden beschutting en geven al gauw het gevoel in de natuur te zijn. Het gaat er dan wel om welke bomen en bos. Een gemengd loofbos biedt de meeste biodiversiteit. Alweer vier jaar geleden kondigde de toenmalige landbouwminister Schouten aan dat zij, samen met de provincies, tot 2030 37.000 ha nieuw bos wil aanplanten (LNV- Bossenstrategie). Dat is tien procent meer bos dan er nu staat. Hoe het met de uitvoering staat, weet ik niet. ‘Urgenda’ heeft inmiddels, in samenwerking met ‘MEERGroen’ en ‘Caring Farmers’, het voortouw genomen met de actie ‘MeerBomenNu’ (https://meerbomen.nu/).
Gebruik van kansarme, jonge, opschietende bomen
Dit initiatief onderscheidt zich door gebruik te maken van opschietende jonge bomen. Deze boompjes graven vrijwilligers uit, om die dan elders aan te planten. Het gaat in alle gevallen om inheemse bomen. Ze komen op op plekken waar ze geen kans krijgen tot wasdom te komen, bijvoorbeeld in rietvelden, waar het beheer biotoopbehoud nastreeft.
Burgerinitiatief
Het idee van MeerBomenNu is afkomstig van Franke van der Laan. Op de nationale boomfeestdag in 2008 signaleerde hij dat € 15.000,- voor 10 bomen op een schoolplein wel heel duur was. Bovendien, dat 70% betegelde tuinen (in Hoofddorp) een veel urgenter probleem is. Hij kreeg nul op rekest van de gemeente om daaraan wat te gaan doen. Van der Laan is toen zelf boompjes uit de natuur gaan redden. Hij richtte de ‘Stichting MEERGroen’ op, om zijn acties kracht bij te zetten in zijn eigen gemeente. In 2009 plantte hij de eerste 1.000 exemplaren. Mede door toedoen van de campagne MeerBomenNu zijn we inmiddels bijna 2 miljoen zaailingen in 4 seizoenen verder.
Gratis zaailingen vinden hun weg
De campagne deelt uit aan iedereen die (gratis) zaailingen wil verplanten: dat kunnen zijn boeren, voedselbossen of particulieren. Het verschilt heel erg per provincie wat de locaties zijn. Soms zijn dat voederhagen bij boeren, afscheidingen bij maneges, het realiseren van een voedselbos of het vergroenen van een achtertuin van een particulier. Gemeenten tonen ook steeds meer belangstelling voor de boompjes. De actie draait inmiddels ook in Duitsland, Engeland en Ierland. Een prachtig voorbeeld van burgerinitiatief met een wel heel groot rendement. Zo krijgen Nederland en Europa alsnog meer bomen en bos!
Verticale ruimte voor de rivier vraagt om een kanteling van denken
5 oktober 2021
Verticale ruimte voor de rivier
De makers van TU Delft DeltaLinks presenteerden op 5 oktober j.l. in een webinar het nieuwe concept Verticale ruimte voor de rivier. Het gaat hierbij om een waterpeilstijging van tenminste 10 centimeter om zo de ontwikkeling van natuur met veel bos in de uiterwaarden mogelijk te maken. Bomen zorgen namelijk voor stuwing van het water en verhogen dus het waterpeil. Uit modelberekeningen van TU Delft Deltalinks blijkt dat die opstuwing prima door dijkverhoging is op te vangen in het lopende dijkversterkingsprogramma: een eerste modelberekening laat zien dat de extra dijkversterkingskosten ongeveer even hoog zijn als de besparing op veiligheidsbeheerkosten.
Kappen met kappen
In de huidige praktijk is bij het beheer vooral sprake van het kappen van houtopstanden. Dat staat hier haaks op, maar blijkt onnodig. “Kappen met kappen” dus!? Dat heeft grote voordelen. Riviernatuur is goed voor de natuur in heel Nederland; het liefst in een lang lint langs al onze grote rivieren. Het zou een sterke verbetering van de ecologische verbindingen tussen natuurgebieden betekenen.
Meer biodiversiteit en meer bos
Met het mogelijk maken van natuurontwikkeling met bos in de uiterwaarden is belangrijke winst te boeken. Die winst is het vergroten van de biodiversiteit in het riviergebied. De natuurontwikkeling zorgt ook voor een flinke bijdrage aan de extra te realiseren 37.000 ha. bos in ons land voor 2030 (LNV- Bossenstrategie). Bouwen met de natuur lijkt dus ook hier meer voordeel op te leveren dan bouwen tegen de natuur; d.w.z. ruimte voor de rivier met lege uiterwaarden.
Integraal rivierbeheer
Belangrijke vraag is hoe de nieuwe natuur in te passen in het integrale beheer van onze rivieren. Het gaat daarbij om de samenhang van alle aspecten die voor de waterveiligheid van belang zijn. Uitsluitend enkele pilots realiseren als nieuw begin is daarom niet aan de orde. Een cultuuromslag bij Rijkswaterstaat is daarvoor ook nodig; denken vanuit een laag waterpeil in de rivier naar een hoger peil. Tien centimeter extra ruimte voor natuur is dus nog geen uitgemaakte zaak.
Foto: natuur bij Millingen aan de Rijn