12 oktober 2022

Immense valwindschade
Leersum zal snel nieuw openbaar groen zien verschijnen na de immense schade door de valwind  vorig jaar. Op 18 juni 2021 werd het dorp getroffen door een valwind. In minder dan een minuut werden ongeveer 30.000 bomen geveld, waaronder een kleine duizend aan openbaar groen. Inwoners, bedrijven en gemeente hebben de handen ineengeslagen en al snel was de eerste ravage opgeruimd. Hierna kwam aan de orde hoe het openbaar groen te herstellen. Eind december werd ik door de gemeente Utrechtse Heuvelrug ingehuurd om het project “herstelplan valwindschade openbaar groen” te gaan trekken. Dat behelsde het verzorgen van de interne coördinatie en bestuurlijke besluitvorming, het regelen van de inhuur van het externe bureau en last but not least het organiseren van de burgerparticipatie.

Lokale betrokkenheid
De Leersumse samenleving toonde zich zeer begaan met het herstel. Kort na de valwind werd de Stichting Bomen voor Leersum opgericht voor herstel van het groene karakter van het dorp en de omgeving. Hiernaast waren het Dorpsnetwerk Leersum, Vereniging voor Dorp en Natuur Amerongen – Leersum en de Stichting Behoud Tombe van Nellesteijn actief. Deze organisaties en de provincie als beheerder van de N225 heb ik gevraagd om plaats te nemen in de klankbordgroep voor het herstelplan. Dat heeft zijn nut dubbel en dwars bewezen. Lokale kennis kon direct worden ingezet en het overleg verliep voorspoedig en vruchtbaar.

Participatie bij herstel
De participatie voorzag ook in de mogelijkheid voor individuele burgers om te reageren op conceptplannen. Het ingehuurde bureau, Copijn Landschapsarchitecten, bleek goed in staat om de sprong te maken tussen het ontwerp van boomaanplant en de gevoeligheden die daaromheen spelen. Op twee momenten in het planproces heb ik informatiebijeenkomsten georganiseerd. Naderhand konden mensen schriftelijk reageren. Niet iedereen kon zijn zin krijgen en in sommigen straten kunnen maar weinig bomen terugkomen in verband met kabels en leidingen in de ondergrond. Er ligt nu het aanbod van de gemeente om in enkele van die straten gemeentebomen bij mensen in de tuin te planten.

Initiatieven kunstenaars en natuurspeelplekken
Een bijzonder aspect in het traject waren de initiatieven vanuit kunstenaars in het dorp. Er werden bankjes geplaatst, een uil uit een omgewaaide boom gezaagd etc. Ook was er een winnaar voor een monument ter herinnering aan de valwind. De Stichting Leersumse Kidsfair kwam met het idee voor enkele natuurspeelplekken in het nieuw aan te leggen openbaar groen. Die initiatieven zijn voorgelegd aan de Leersummers en enthousiast ontvangen. Naar verwachting vindt realisatie plaats komende winter.

Herstelplan unaniem vastgesteld
Op 29 september is de gemeenteraad unaniem akkoord gegaan met het herstelplan. Het herstelplan voorziet in de aanplant van inheemse bomen met genetisch materiaal uit eigen streek. Veel bermen worden verlaagd waar dat kan voor de wateropvang. Na de aanplant van de bomen wordt gekeken of er nog meer groen bij kan. Onderdeel daarvan is het aanleggen van bloemrijke bermen. Als de aanbesteding volgens plan verloopt, kan met de aanplant van bijna 600 bomen in december worden begonnen. Het was heel plezierig om voor het gemeentebestuur van Utrechtse Heuvelrug te werken en met de gemeentelijke projectgroep, bureau Copijn, de klankbordgroep en de provincie. Door voortvarende samenwerking is snel een mooi resultaat neergezet. Leersum wordt weer groen en lommerrijk!

Meer informatie: hans@waardevolgroen.nl