1 juli 2018

De programma-organisatie Nationaal Kennis- en innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK) hield op 14 juni jl. een excursie in Wolvega over de aanpak van wateroverlast in deze gemeente.

Traditionele model

Een kilometerslange ondergrondse waterafvoer voorziet in het transport van overtollig water, vanuit de bebouwde kom naar een nieuw aangelegd natuurgebied, net buiten Wolvega. Waterschap Fryslan, gemeente Weststellingwerf, provincie Fryslan en it Fryske Gea hebben naar ieders tevredenheid samengewerkt. Dit traditionele model van samenwerkende organisaties volstond hier.

Rol burgers en bedrijven

Maar hoe te werk te gaan als er echt een rol voor burgers is weggelegd? Die onderzoeksvraag ligt nog altijd open in het NKWK-programma van het ministerie. Burgerparticipatie is beslist aan de orde als er voor burgers (en bedrijven) een rol is weggelegd om maatregelen te treffen om wateroverlast, hittestress of droogte aan te pakken. Dat is ook het geval als burgers en bedrijven over cruciale grondposities beschikken. Maar burgerparticipatie kan er ook toe bijdragen conflicterende belangen op te lossen. Bijvoorbeeld, ruimte maken voor wateropvang kan op tegenstand stuiten als er andere gebruiksfuncties in het geding zijn. In Wolvega was er de ruimte voor een oplossing, maar dat is lang niet altijd het geval. In het programma NKWK ligt de vraag nog open hoe de rol van burgers bij de aanpak van klimaatadaptatie kan worden ingevuld.

Adequate informatie

Het praktijkboek voor klimaatbestendig inrichten geeft onder meer de volgende tips voor participatie van burgers:

• Wees vanaf het begin duidelijk, eerlijk en transparant over de mate van invloed die bewoners (kunnen) hebben;
• Geef bewoners vroegtijdig de kans om mee te denken over de ingrepen die nodig zijn om de effecten van klimaatverandering het hoofd te bieden;
• Betrek vooral diegenen voor wie de klimaatmaatregelen grote gevolgen hebben;
• Bepaal van tevoren of klimaatadaptatie je boodschap moet zijn, of juist de maatregel die het probleem kan oplossen;
• Communiceer het klimaatverhaal met de doelgroep in voor hun herkenbare termen en thema’s;
• Zorg permanent voor toegang tot adequate informatie.